İki Kültür/İki Tavır: Batı mı, Asya mı?

Asya’nın zengin kültürüyle birleşerek yeniden Türk kültürünü şaha kaldıracağız. İddialıyız! Batı’nın yozlaşan kültürünü de Asya kurtaracaktır.

İki Kültür/İki Tavır: Batı mı, Asya mı?
Birkan Yüce
Birkan Yüce
YAZAR

Günümüzde Türk kültürünün benliğini yitirdiğini, bir yozlaşma içerisinde olduğunu görmekteyiz. Toplumumuzun ortak değerlerini oluşturan kültürümüz; geleneklerinden kopmuş, insanlarımız arasındaki ilişki zayıflamış, etnik, dinsel, mezhepsel ayrılıkçılık toplumumuza pompalanmıştır. Kültürümüzde gerçekleşen yozlaşma ve zayıflama, Cumhuriyet değerlerimize yapılan saldırılarla paralel ilerlemektedir. Bu saldırıların merkezinde “Batı” vardır. 

Batı uygarlığı denince, kuşkusuz, son beş yüzyılın rönesans, reform, aydınlanma ve ulusal demokratik devrimlerle somutlaşan, toplumsal (sınıfsal) olarak kapitalizmin, bireyci-özel mülkiyetçi kültürünün egemen olduğu bir çağ anlaşılır. Batı uygarlığı, kapitalizmin emperyalizme dönüşmesiyle birlikte kendi kültürünü yaratmıştır. Bu kültür emperyalizm kuşatması altında olan mazlum milletlere dayatılmıştır. Batı kültürü günümüzde; bireyci, aşırı kâr hırsıyla şekillenmiş, kuruluş köklerinden gelen korsan, mafyatik bir kültürün temsilcisidir. 12 Eylül Amerikancı Darbesi'yle birlikte ülkemizde de Batı’nın gerici kültürüne ortam hazırlamıştır. 90’lı yılların başından itibaren başlayan bu kültür istilası günümüze kadar sürmüştür.

Sun Yat Sen, 28 Kasım 1924 tarihinde, Japonya Kobe’de, Ticaret Odası ve çeşitli kamu kuruluşları tarafından Vilayet Kız Okulu’nda düzenlenen bir kabul töreninde yaptığı Pan-Asyacılık söylevinin bir bölümünde şu ifadelere yer vermiştir: “Özetle bu kültürel bir meseledir; Doğu ve Batı kültürleriyle uygarlıklarının karşılaştırılması ve çelişkisi meselesidir. Doğu uygarlığı Doğruluğun hükümdarlığıyken, Batı uygarlığı Zorun hükümdarlığıdır. Doğruluğun hükümdarlığı cömertliği ve erdemi sayarken, Zorun hükümdarlığı yalnızca gücü ve menfaatçiliği saymaktadır. Doğruluğun hükümdarlığı insanları daima adalet ve akıl ile etkilerken, Zorun hükümdarlığı onları daima kaba kuvvetle ve askeri önlemlerle ezmektedir. Adalet ve erdemin etkisine giren insanlar üstün olan bir devleti, bu ülke güçsüz düşse dahi asla unutmaz.”

20. Yüzyılın başında, 1905 Rus Devrimi, 1908 Jöntürk Devrimi, 1909 İran Devrimi ve 1911 Çin Devrimi'yle birlikte yükselen Uygarlık, Asya’ya kaymıştır. Asya Medeniyeti köklerinde çok zengin ve köklü bir kültürü barındırmaktadır. 19. yüzyıldan beri, emperyalist bireyci Batı kültürüne karşı Asya’nın sanatçıları, romancıları, şairleri, müzikçileri, ressamları büyük eserler verdiler. Puşkin, Herzen, Gogol, Dostoyevski, Tolstoy, Gorki, Cengiz Aytmatov, Mihail Şolohov; müzikte Rus Beşlileri, Borodin, Balagirev, Rimski, Korsakov ve Rahmaninov; ressam Kandinski; Aleksandr Blok, Nazım Hikmet, 20 yüzyılın şafağında başlayan “Asya Çağı”nın öncüleri sayılmaktadır.

Bu çağ Sun Yat-Sen’in ifadesiyle doğruluğun çağıdır. Mazlum milletlerin emperyalizme karşı vatan savunmasından beslenir, bireyciliğin karşısına toplumculuğu, mafyatik sistemin karşısına hoşgörüyü ve dayanışmayı koyar. Her alanda çağdaşlaşmayı,üretmeyi esas alır.

Anadolu’nun misafirperverliğinde Asya’nın hoşgörüsü yatar. Nazım Hikmet’in dizelerinde, türkülerimizde, folklorik bütün maddi ve manevi kültürel ürünlerimizde Asyacılık vardır. Kültürümüz Asya’nın ortak kültürüdür. Örneğin, Napolyon’a hayatının en büyük yenilgisini tattıran Çarlık Orduları, Başkomutanı Tatar/Türk kökenli General Kutuzov’un başarısının gerisinde, Turan/İskit kökenli savaş sanatı ve kültürü vardır. Türkler ve Rusların pratiklerinde bu ortaklığı görmekteyiz. Emperyalistleri, Kurtuluş Savaşımızda Mustafa Kemal’in uyguladığı yöntem ve stratejiyle, Anadolu’nun içlerine çekilerek yenilgiye uğrattık. İkinci Dünya Savaşı’nda Sovyetlere saldıran Nazilerde, Kızılordu’nun Kutuzov’la aynı taktiği uygulaması sonucu yenilmiştir. Coğrafya ile savaş sanatının ve yaşam tarzının tek bir bütün oluşturduğu Avrasya kültürüdür. Sinemamızda da bu ortaklığı görebiliriz. Türk-Rus ortaklığıyla yapılan “Türkiye’nin Kalbi Ankara” ve “Türk İnkılâbının Terakki Hamleleri” filmleri, kültür ve sanat alanlarında her iki devleti yakınlaştırmıştır. Bu iki film sayesinde Sovyet halkı, Türk halkını ve devrimini daha yakından tanıma imkânı bulmuştur.Türk sinemalarında gösterime giren “Birinci Petro”, “Bir Mayıs Gecesi”, “Pugaçöv” adlı Rus filmleri de Türklerin Rus halkını ve bu halkın değerlerini, tarihini daha yakından tanımasını sağlamıştır. Avrasyacıların önde gelen kuramcısı PrenTrubetskoy, “Rus Kültürünün Üst ve Alt Katmanları (1921)” adlı denemesinde, Rus müzik,dans ve psikolojisinde Asya’nın etkisini vurgular ve bunun Orta Asya Türk müziğinin beşli ölçüsünden çıktığını ileri sürer. Halk dansları da Orta Asya, Kafkas danslarıyla önemli benzerlik taşımaktadır. Türkler gibi, doğal olarak danslarına yansıyan, bireye değil topluma,kamusal yaşama,bireyci davranışlara değil kolektif davranışa öncelik veren Avrasya’nın eşitlikçi ve paylaşmacı kültürüne sahiptirler. Misafirperverlikleri de bizlere benzerdir. Rus aristokrasinin saygınlık ve onur ölçütü olarak, saraylarında her gün onlarca,bazen yüzlerce insanı doyurması ve konuk etmesi, Dede Korkut Destanları'ndaki boy beylerinin misafirperverliğine benzemektedir. Evlilik gelenekleri ve törenleri de Türklere birçok bakımdan benzemektedir.

Türk kültürünün yaşadığı yozlaşmayı durdurmak ve zengin ve köklü kültürümüze dönüş yapmak için Şanghay İşbirliği Örgütü bugün ülkemizin önünde zorunluluk olarak durmaktadır. Ülkemizde iki seçenek vardır: Ya Batı’nın yozlaşmış, çürüyen, ahlak ve insan değerlerinden uzak kültür sisteminin içinde kalmaya devam edeceğiz ve kültürümüzü yitireceği; ya da Asya’nın toplumcu, bağımsızlıkçı, üretken ve zengin kültürüyle birleşerek yeniden Türk kültürünü şaha kaldıracağız. İddialıyız! Batı’nın yozlaşan kültürünü de Asya kurtaracaktır.


Birkan Yüce

KAYNAKÇA:
1. Neden Asya Çağ’ı -1- Mehmet ULUSOY-http://www.aydinlik.com.tr/kose-yazilari/mehmet-ulusoy/2016-kasim/neden-asya-cagi-1
2. Neden Asya Çağ’ı -2- Mehmet ULUSOY-http://www.aydinlik.com.tr/kose-yazilari/2016-kasim/neden-asya-cagi-2
3. Çöken Avrupa Yükselen Asya – Mehmet ULUSOY-http://www.aydinlik.com.tr/kultur-sanat/2016-kasim/coken-avrupa-yukselen-asya
4. TEORİ Dergisi Mayıs 2016 sayısı - Mehmet ULUSOY ‘‘ Nataşa’nın Dansı’ndaki Turan motifleri ve Avrasya kültürü’’ yazısı
5. Türk-Sovyet İlişkilerinde Kültürel Kültürel Dostluk- Meliha ARDA - İnciraltı Tarih Cemiyeti-http://www.inciraltitarih.com/554/
6. Dr. Sun Yat-sen’in “Pan-Asyacılık” Söylevi – Çeviri Onurcan ÜLKER -http://www.cinhh.com/dr-sun-yat-senden-pan-asyacilik/

tgb.gen.tr

 

Tarih:
Diğer Haberler