ABD Devlet Başkanı Donald Trump’ın Çin ve Asya ziyaretine Alman Der Spiegel dergisi Çin’i kapak yaparak yanıt verdi. Çince “uyanın” (xing lai) kapağıyla baskıya giren, yaklaşık 768 bin satış ve 365 bin abone ile 1 milyon tiraja sahip olan, Almanya ve Avrupa’nın en önemli dergilerinden sayılan der Spiegel, kapak yazısında Amerikan Çağı’nın sona erdiğini öne sürdü.
Alman dergisi kapak sayfası manşetinin altına “Neden Çin şimdiden bir numaralı süper güç? Batı için uyanma çağrısı” alt başlığını attı.
TRUMP İKTİDARI DEVRETTİ
Yedi muhabirin beraber kaleme aldığı haber, “40 yıllık nefes kesen bir yükselişin ardından Çin ekonomik ve teknolojik süper güç olmanın eşiğini aştı. Batı nasıl bir meydan okuma ile karşı karşıya olduğunu henüz anlamadı. Bir uyanış çağrısı” ifadesiyle başladı.
Der Spiegel’e göre Trump’ın Asya gezisi bir tür “makam devri”. “Özgür dünyanın lideri bir tür veda turuna çıktı. On yıllar boyunca dünyanın güç merkezlerinin belli olduğu ve Amerika’nın önderliğinin hiç sorgulanmadığı çağa veda ediliyor” ifadelerini kullanan dergi, Trump’ın Pekin’de Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping karşısında “boyun eğermiş” gibi selam durduğunu belirtti.
ÇİN SÜPER GÜÇ - BU ARTIK GERÇEK
Dergiye göre Pekin’in iktidar iddiası artık “küresel boyutta”. Der Spiegel, Xi Jinping’in şu sözlerini alıntıladı: “Girdiğimiz çağın merkezine Çin yerleşecek”. Alman dergisine göre “bu bir hedef değil, mevcut gerçeğin betimlemesi. Çin’in yükselişi dünyayı değiştiriyor.”
Alman muhabirler haberde uyardı: “Bizim kısa nefesli dikkatimizin gün be gün Beyaz Saray’daki rezaletlerle uğraşması, Çin’den yayılan çağ değişimini algılamamızı engelliyor.”
Der Spiegel’in muhabirleri dünyanın “Yeni 1 numaralı süper gücünü” okurlarına beş başlıkta anlattı.
JEOPOLİTİK: PASİFİK’TEN AVRUPA’YA ÇİN ETKİSİ
Der Spiegel’in nefes kesen bir tempoda ele aldığı ilk başlık jeopolitik. Çin, ABD’nin Güney Kore’ye füze yerleştirmesini engelleyen, adım adım Batı Pasifik’i kontrol altına alan, 900 milyar dolarlık yeni İpek Yolu’yla Avrupa’ya değin “yollar, tren yolları, limanlar ve boru hatları ile ağ ören” bir güç.
Der Spiegel, Rusya ve Hindistan ile kurulan Şanghay İşbirliği Örgütü, Japonya ve Avustralya ile kurulan “Bölgesel Ekonomik Ortaklık”, AB ülkelerinin de üye olduğu Asya Altyapı Yatırım Bankası ile Çin’in “uluslararası finans ve güvenlik örgütlerinde de kendi çizgisini getirdiği” belirtti.
EKONOMİ: 92 ÜLKENİN 1. TİCARET ORTAĞI
Der Spiegel’in Çin ekonomisi için kullandığı ifadeler şöyle: “Geçtiğimiz on yılda dünyanın ekonomik büyümesinin üçte biri Çin’de oluştu; Çin 92 ülke için en önemli dış ticaret ortağı; en büyük otomotiv pazarı; en büyük hammadde ithalatçısı; 3 trilyon dolar ile dünyanın en büyük döviz rezervine sahip ülke; en büyük tasarruf oranına sahip ülke; dev ve çok hızlı artan dış yatırımlara sahip; ekonomisi gerçek gücünü iç pazarında gösteriyor.”
Alman dergisi bu ülkenin teknolojik başarılarına da yer ayırmış. Der Spiegel, Çin’in örneğin yapay zeka ve robot tekniğinde “ABD ile göz hizasına geldiğini” belirtti.
Örneğin yüz taraması teknolojisi, restoranda ödemeden otellere, okullara girişte ya da uçaklara binişte yaygın kullanılan bir teknoloji olmuş.
FUTBOL: İNGİLİZ MAÇI ÇİN’İ BEKLİYOR
Derginin Almanya’da yayımlanmasından kaynaklanıyor olabilir, ama der Spiegel’in önem verdiği diğer bir alan da futbol. Spor pazarında Çin’in ağırlığı nedeniyle Alman kupa finallerinin bu ülkede oynanmasından İngiliz Ligi maçlarının Çinli izleyicilere uygun saatte başlamasına, Cumhurbaşkanı Xi’nin 2015’te dünya şampiyonluğu hedefini ilan etmesinden Çin televizyonunun 1.2 milyar dolar yayın bedeli ödemesine, onlarca Avrupalı futbolcunun Çin’e transfer olmasından Çinli yatırımcıların Avrupalı futbol takımlarını satın almasına değin bir çok örmek verilmiş.
KÜLTÜR: OKUYUP ÜLKESİNE DÖNEN ÖĞRENCİLER
Alman dergisine göre çağın filmleri, çağın önderine uygun. Der Spiegel, Amerikan filmlerinde son zamanlarda ana kahramanı sık sık Çinlilerin kurtardığını vurguladı.
Çin’in ilkini 2004’te açtığı, Çince öğreten ve Çin kültürünü tanıtan Konfüçyüs Enstitülerinin sayısının bugün 500’e ulaşması ya da yurtdışında okuyan milyonlarca Çinlinin dörtte üçünün eğitim sonrası Çin’e dönmesi, der Spiegel’in verdiği diğer örnekler. Alman dergisinin açıklaması: “Çin, bugünün dünden, yarının da bugünden iyi olacağının güvencesini veriyor.”
tgb.gen.tr