Yunanistan, diplomasi masasında Türkiye ile yapıcı ilişkiler kurmaktan bahsederken, perde gerisinde Doğu Akdeniz'deki kışkırtmalarına ara vermiyor. Son olarak 'HA/75-260/21' numarasıyla Iraklio İstasyonu'ndan yayınlanan bir Navtex(denizcilik bildirimi), bölgenin yeniden ısınmasına neden oldu.
Yunanistan tarafından yayınlanan bir Navtex'e göre 15-18 Nisan tarihleri arasında Fransız araştırma gemisi L'atalante'nin Girit'in güneyindeki bir sahada araştırma faaliyetleri yürütmesi planlandı. Bölgeye gönderilen araştırma gemisine bir de Yunan firkateyni eşlik etti. Fakat Türkiye, hemen bir karşı Navtex ile söz konusu Yunan bildiriminin Türk kıtasahanlığı ve Türk Navtex sahası içerisinde yetkisiz istasyon tarafından yayınlandığını duyurdu. "HA/75-266/71 numaralı Navtex geçersiz ve hükümsüzdür" denilen duyurunun ardından bölgeye bir de Türk firkateyni sevk edildi. Türk Donanması'nın müdahil olmasının ardından ise Fransız araştırma gemisi ile Yunan firkateyni apar topar bölgeden ayrıldı. Böylece Türkiye, 28 derece meridyeninin batısını da kapsayan deniz yetki alanının kendi egemenlik sahası olduğunu bir kez daha ilan etti.
GERGİN TOPLANTININ ARDINDAN GÖNDERİLDİ
Atina'nın bu son kışkırtması, Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias'ın Türkiye'ye gelerek Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ile görüşmesinin ardından gerçekleşti. Söz konusu görüşmelerin ardından Dendias ve Çavuşoğlu'nun düzenlediği ortak basın toplantısı oldukça gergin geçmiş, Dendias'ın asılsız iddialarına karşı Çavuşoğlu sert tepki göstermişti. Dendias, "Türkiye hem Ege'de hem Doğu Akdeniz'de uluslararası deniz hukukuna aykırı davranıyor" derken, Çavuşoğlu "Türkiye Doğu Akdeniz'de kendi belirlediği ve BM'ye kaydettirdiği alan içinde haklarını arıyor" yanıtını vermişti. Dendias ise Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki faaliyetlerinin sürmesi halinde yaptırımların yeniden gündeme geleceği iddiasında bulunmuştu.
YUNAN BASINI BİLDİĞİNİZ GİBİ
Yunan basını da Türkiye'nin Yunan firkateyni ile Fransız araştırma gemisini bölgeden çıkarmasına geniş yer ayırdı. "Türkiye, Yunan-Mısır MEB'ine meydan okuyor" başlıklarıyla sunulan haberlerde, söz konusu bölgenin Yunanistan'a ait olduğu, Türkiye-Libya anlaşmasının maksimalist sınırlar içerdiği, hatta Çavuşoğlu'nun Dendias'a sahada yanıt verdiği tezleri işlendi. İki ülke arasındaki gerginliğin NATO Karargahı'na yansımasının kaçınılmaz olduğu ifade edildi.
L'atalante gemisinde İsrailli, İtalyan ve Yunan bilim insanları dahil 30 teknik personelin bulunduğu öğrenilirken, geminin şu an Girit ile Kerpe arasındaki bir bölgeye çekildiği görüldü. Söz konusu bölge, Türk kıtasahanlığının dışında bulunuyor.
15 YILDA 15 GEMİ KOVULDU
Türkiye, ilk kez 14-19 Mart 2002 tarihleri arasında bir Norveç şirketi adına kendi kıtasahanlığına giren GKRY Bandıralı Northern Access araştırma gemisini bölgeden uzaklaştırmıştı. Daha sonra deniz yetki alanlarımızı korumak için 2006 yılında Akdeniz Kalkanı Harekatı başlatıldı ve bugüne kadar Türk kıtasahanlığına izinsiz şekilde girerek çalışma yapmak isteyen tam 15 yabancı araştırma gemisi bölgeden çıkarıldı. Fransız L'atalante'den önce GKRY'nin sözde 3 numaralı parseline girmek isteyen İtalyan ENI şirketine ait Saipem 12000 gemisine de izin verilmemişti.
TPAO 8 AYDIR İZİN BEKLİYOR
Türkiye'nin Fransız gemisine izin vermediği bölgede kendi sismik çalışmalarını yürütmesi için başlatılan girişimler ise henüz sonuçlanmadı.
Libya ile 27 Kasım 2019 tarihinde imzalanan Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılması Anlaşması'yla birlikte Türkiye, 28 derece boylamının batısında geniş bir deniz yetki alanı kazanmıştı. Türkiye Petrolleri Anonim Şirketi(TPAO) de buradaki 7 sahada petrol ve doğalgaz araştırmaları yapmak üzere 21 Nisan 2020'de ruhsat başvurusunda bulunmuş, başvuru 30 Mayıs 2020'de Resmi Gazete'de yayınlanmıştı. Ardından ihale sürece tamamlandı ve 90 günlük askı süresi 1 Eylül 2020'de sona erdi. Fakat üzerinden 8 aydan uzun bir süre geçmesine rağmen TPAO'ya gerekli izinler hala verilmedi. Ruhsatlar çıkmadığı içinse bölgeye henüz bir sismik araştırma gemisi gönderilemiyor.
YUNANİSTAN VE İSRAİL’DEN DEV SAVUNMA ANLAŞMASI
Yunanistan, aylar süren müzakerelerin ardından İsrail ile iki ülke arasındaki en büyük savunma tedarik anlaşmasına imza attı.
Yunanistan ve İsrail arasında imzalanan anlaşma kapsamında Yunanistan’ın güneyinde yer alan Kalama Havalimanı, İsrailli savunma şirketi Elbit Systems tarafından uluslararası uçuş eğitim merkezine dönüştürülecek. 22 yıl geçerli olacak anlaşmanın bedeli ise yaklaşık olarak 1.6 milyar avro. Elbit Systems anlaşma kapsamında helikopter eğitim sistemlerini, Raytheon üretimi Beechcraft T-6 Texan II eğitim uçaklarının bakımlarını ve simülatörlerin modernizasyonunu üstlenecek. Anlaşmaya göre İtalyan Leonardo şirketi de Yunan Hava Kuvvetleri için 10 adet M-346 Jet Tekamül Uçağı'nın tedarikini sağlayacak. Leonardo, daha önce Elbit Systems ile simülatörler konusunda ortaklık kurmuştu.
Atina, İsrail ile stratejik ilişkilerini genişletmenin yanı sıra Yunan Hava Kuvvetleri pilotlarının eğitimi sorununa da çözüm sağladığı için anlaşmaya büyük önem veriyor. Sözleşme, finansal kiralama ile Kalamata’da uluslararası bir eğitim uçuş merkezinin inşasını içeriyor. Bu uçuş merkezi sayesinde daha geniş coğrafi bölgedeki diğer ülkelerin havayolları pilotlarının da Yunanistan’da eğitim alması öngörülüyor.
YUNANİSTAN PATRIOTLARI S.ARABİSTAN'A YERLEŞECEK
Diğer yandan Yunanistan’ın Patriot füze sistemleri yakın zamanda Suudi Arabistan’da konuşlandırılacak.
Greek City Times gazetesinin haberine göre, Yunanistan ile Suudi Arabistan arasındaki diplomatik ilişkiler "en üst düzeyde" seyrediyor.
Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias ve Savunma Bakanı Nikos Panagiotopoulos, Patriot hava savunma füze sisteminin Suudi Arabistan’a konuşlandırılmasına yönelik anlaşma imzalamak üzere 20 Nisan’da Riyad’a gidecek.
Suudiler, Patriot bataryasının nakliye ve işletme maliyetini karşılayacak ve ayrıca Yunan uçaksavar sistemlerinin PAC-3 sürümüne yükseltilmesini finanse edecek. Anlaşma kapsamında gerekli personel de Suudi Arabistan’a transfer edilecek. Bu operasyonla Atina, Riyad ile ikili ilişkileri daha da ilerletmeyi amaçlıyor.
TEVFİK KADAN / AYDINLIK