Rus devlet kanalı Rossiya 24’te katıldığı programda konuşan Rusya’nın Ankara Büyükelçisi Yerhov, Kanal İstanbul ve Montrö arasında bağlantı olduğunu ancak bunun doğrudan bir niteliğe sahip olmadığını söyledi. Yerhov ayrıca Montrö’nün değiştirilmesinin söz konusu olmadığını dile getirdi.
Yerhov, Kanal İstanbul ve Montrö ile ilgili şunları söyledi:
“Kanal İstanbul ile Montrö Sözleşmesi arasında elbette bir ilişki, karşılıklı ilişki, karşılıklı bağlantı var ancak bu direkt, doğrudan niteliğe sahip değil. Kanal İstanbul inşa edilirse, bu Montrö Sözleşmesi'nin yükümlülüklerini ortadan kaldırmaz, Boğaz'dan geçiş konusundaki yükümlülükler için getirdiği, kıyıdaş olmayan ülkelerin Karadeniz'de bulunan savaş gemilerinin toplam tonajına ve sözleşmede yer verilen daha birçok hususa ilişkin kısıtlamaları hiçbir şekilde değiştirmez. Yeni güzergahlardan geçecek gemilere buralardan geçiş konusunda yeni mali gereklilikler ve koşullar getirilir. Montrö Sözleşmesi'nin değiştirilmesi söz konusu değil. Bu, yürürlükte olan ve görünen göre yürürlükte kalacak bir belge. Bu, Karadeniz'de bölgesel güvenliğin sağlanması açısından önemli ve mihenk taşıdır. Rusya, bu sözleşmeyi böyle görüyor.”
‘ABD’NİN STRATEJİSİNE KARŞI ANKARA-MOSKOVA ORTAKLIĞI’
Moskova Devlet Üniversitesi Asya ve Afrika Araştırmaları Enstitüsü misafir araştırmacısı Dr. Mehmet Perinçek de Rossiya 24 de Büyükelçi Yerhov’la aynı programın konuğuydu. Perinçek, programda Montrö Sözleşmesi ve Kanal İstanbul konularını değerlendirdi.
Perinçek, Rusya Federasyonu’nun Ankara Büyükelçisi Aleksey Yerhov’la birlikte konuk olduğu programda Karadeniz ve Doğu Akdeniz’in güvenliğinin sağlanmasının ve bölgeye dış müdahalenin engellenmesinin Türkiye ve Rusya’nın başlıca görevi olduğunu söyledi. Doğu Akdeniz-Karadeniz hattının tek bir cephe olduğunu vurgulayan Perinçek, buradaki cepheleşmenin Türkiye-Yunanistan ve Rusya-Ukrayna arasında olmadığını, çatışmanın Atlantik ve Avrasya güçleri arasında cereyan ettiğinin altını çizdi. Perinçek, Yunanistan ve Ukrayna’nın Atlantik cephesinin piyonu olmaktan öte olmadığını vurguladı.
Biden iktidarının iki ülkenin iş birliğinin bir zorunluluk olduğunu tekrar gösterdiğini ifade eden Türk akademisyen, ABD’nin bütünsel stratejisine karşı Ankara ve Moskova’nın da ortak bütünsel bir stratejiye sahip olması gerektiğini anlattı. Perinçek’e göre bu stratejide Doğu Akdeniz-Karadeniz’de Türk-Rus iş birliğinin önemi büyüktü.
‘KANAL İSTANBUL MONTRÖ’YÜ ORTADAN KALDIRMAZ’
Perinçek, ardından Boğazlar ve Montrö Sözleşmesi konusunda şunları ifade etti:
“Boğazlar bu çerçevede büyük anlam ifade ediyor. Montrö, Türkiye’nin Boğazlar üzerindeki egemenliğinin ve bölgenin istikrarının garantisidir. Ancak Kanal İstanbul, hiçbir şekilde Montrö Sözleşmesi’ni ortadan kaldırmaz. Ben, Kanal İstanbul projesine karşıyım. Ancak konunun Montrö’yle bir ilgisi yok.”
Perinçek, Kanal İstanbul’a karşı olma gerekçelerini ayrıntılı bir şekilde sıraladı:
“Türkiye, sınırlı kaynaklarını ‘fantastik’ projelere değil, üretime harcamalı. Kanal İstanbul projesi ekolojik açıdan da yanlış. Ayrıca Trakya’yla Anadolu’yu bir kez daha bölerek milli savunma açısından da riskler doğurmamalıyız.”
Dr. Perinçek, Türkiye’nin Montrö Sözleşmesi’nde çıkmak gibi bir planı olmadığını da ifade etti.
‘BİLDİRİ TÜRK-RUS İLİŞKİLERİNE ZARAR VEREN BİR ROL OYNADI’
Perinçek, bunun üzerine sorulan “Emekliler bildirisiyle” ilgili özetle şunları söyledi:
“Atlantikçiler Türkiye ve Rusya’yı Ukrayna meselesinde karşı karşıya getirmek istiyor. Birçok yalan haber yayılarak iki ülke birbirine kışkırtılmaya çalışılıyor. Türkiye, Kiev’le iyi ilişkiler geliştirebilir ama bu asla Rusya’ya karşı olmaz. Bu sebeple uyanık olmak ve ABD’nin tuzağına düşmemek lazım. Bu bildiri, bu anlamda Türk-Rus ilişkilerine zarar veren bir rol oynadı ve gerçeği yansıtmıyor.”
‘TÜRKİYE BOĞAZLARI ANCAK AMERİKAN GEMİLERİNE KAPATIR’
Dr. Mehmet Perinçek, aynı gün Rossiya 24’ün ana haber bültenine de katıldı. Konuyu ayrıntılı bir şekilde Rus kamuoyuna anlatan Türk akademisyen, “Türkiye, Kanal İstanbul açılınca Rusya’ya Boğazları kapatabilir mi?” sorusu üzerine şu yanıtı verdi:
“Bu mümkün değil. Türkiye ve Rusya’nın bölgede çıkarları ortak. Türkiye, Montrö rejimine sonuna kadar bağlı. Boğazlar üzerinde tam egemen bir devlet olarak Türkiye, Boğazları ancak Karadeniz ülkeleri için tehdit oluşturabilecek Amerikan savaş gemilerine kapatır.”
tgb.gen.tr