Habertürk'te yer alan habere göre Dolar/TL'de cuma günü yaşanan sert hareketle ilgili olarak Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ile Sermaye Piyasası Kurumu (SPK) tarafından hakkında inceleme başlatılan ABD'li yatırım bankası JP Morgan'ın sicili kabarık çıktı. BDDK ve SPK'nın yayımladığı yanıltıcı ve manipülatif raporla kur ve hisse senetleri üzerinde spekülatif etki yarattığı şikayetleri üzerine inceleme başlattığı JP Morgan, 2008 yılındaki küresel krizi tetikleyen konut piyasasının çökmesinden enerji piyasasında manipülasyona kadar pek çok para cezası almış.
KONUT PİYASASININ ÇÖKMESİNE NEDEN OLAN İŞLEMLERDEN DOLAYI 13 MİLYAR DOLAR CEZA ALDI
Banka 2008 küresel mali krizinde birçok konut kredisinin riskli olduğunu bilmesine rağmen ipoteğe dayalı mortgage kağıtları satmaktan 2013 yılında 13 milyar dolar cezaya çarptırılmıştı. Banka açılan soruşturmalarda anlaşma yoluna gitmiş 9 milyar doları ceza olarak, 4 milyar doları da zor durumdaki ev sahiplerine verilmek üzere 13 milyar dolar ödemeyi kabul etmişti.
MÜŞTERİ FONLARINI YANLIŞ YÖNLENDİRMİŞ
2010 yılında İngiltere Finansal Hizmetler İdaresi (FSA),müşterilerinin fonlarını yanlış yönlendirdiği gerekçesiyle JP Morgan Chase'e 49 milyon dolar ceza verdi.
LİBOR FAİZİNDE MANİPÜLASYON
Avrupa Birliği 2013 yılında Libor faizinde manipülasyon olayına karıştığı saptanan 8 bankaya ceza yağdırdı. JP Morgan'a 80 milyon euro ceza verdi.
ENERJİ PİYASASINA DA KARIŞMIŞ
2013 yılında ABD Federal Enerji Düzenleme Komisyonu, JP Morgan Chase&Co.'nun Eylül 2010'dan Haziran 2011'e kadar California ve Orta Batı'da enerji piyasalarını manipüle ettiği iddiasıyla ilgili bankaya 410 milyon dolar ceza verdi.
MADOFF SKANDALI NEDENİYLE 2 MİLYAR DOLAR ÖDEDİ
Amerikan JP Morgan Chase, 2014 yılında tarihin en büyük saadet zinciri skandalı olan Madoff skandalında kara para aklama işlemlerine göz yumduğu için ABD Hükümeti'nce 2 milyar dolar cezaya çarptırıldı. ABD Hazine Bakanlığı'ndan bankanın kara para aklama ve şüpheli işlemleri denetleme konusunda yaygın şekilde eksiklikleri bulunduğunu belirtti.
VASIFSIZ ELEMAN CEZASI
Banka 2014 yılında Çin'de iş yapabilmek için üst düzey hükümet yetkililerinin "vasıfsız" çocuklarını işe almaktan ötürü 264 milyon dolar para cezasına çarptırıldı.
ENDONEZYA 16 AY YASAKLADI
2017 yılında yatırımcılara Endonezya tahvillerinin notunu iki basamak düşürüp, ağırlığı azaltma tavsiyesi veren JP Morgan'ın hisse senedi alma önerisi krize yol açmıştı. Endonezya hükümeti 16 ay tahvil işlemlerinde bankanın aracı olmasına izin vermemişti. JP Morgan'ın başını çektiği yasaklı listede 19 banka daha yer almıştı. Yabancı yatırımcıların tahvil ve hisse senedi piyasasından çıkışının hızlanması üzerine Endonezya hükümeti yasağı 30 Nisan 2018'de kaldırmış ve ilk olarak 2 Mayıs'taki tahvil ihracında bankayı görevlendirmişti. Hükümetten yapılan açıklamada JP Morgan'ın Endonezya'nın koyduğu tüm kurallara uymayı taahhüt ettiği belirtilmişti.
LONDRA BALİNASI 920 MİLYON DOLARA MAL OLDU
JP Morgan Chase, 2018 yılında Londra Balinası olarak bilinen kişinin neden olduğu 6.2 milyar dolarlık işlem zararlarından ötürü 4 regülatöre 920 milyon dolar ödemek için anlaşmıştı.
TÜREV ÜRÜNLERDE MANİPÜLASYONA TEŞEBBÜS
Haziran ayında JP Morgan Chase'in swap ve türev enstrümanları üzerinde manipülasyon yapmaya teşebbüs ettiği gerekçesiyle 65 milyon dolarlık para cezasına çarptırıldığı açıklandı. ABD'deki Emtia Vadeli İşlemler Komisyonu (CFTC) JP Morgan bünyesindeki trader'ların (al-satçı) 2007'den 2012'ye kadar yanlış raporlar verdiğini ve ABD'nin önde gelen global ölçütü ABD Doları Uluslararası Swap ve Türevleri Birliği'ni (USD ISDAFIX) manipüle etmeye çalıştığını bildirdi.
YANLIŞ YÖNLENDİRME SUÇLAMASI
Banka geçtiğimiz yılın sonunda yabancı şirketlerin ABD'de işlem gören menkul kıymetlerini (ADR) yanlış yönlendirdiği suçlamaları ile açılan soruşturmada ABD'nin SPK'sı SEC ile uzlaşmaya vardı. Banka 135 milyon dolar ödeyecek.
KIYMETLİ METALLERDE SAHTE ALIM EMRİ
Ekim 2018'de ise JP Morgan'da trader olarak çalışan 36 yaşındaki John Edmonds, 2009 yılından 2015'e kadar başta altın olmak üzere kıymetli metal piyasalarında manipülasyon yaptığını, sahte alım satım emirleri girdiğini itiraf etti. John Edmonds, bu taktikleri bankadaki daha üst düzey traderlardan öğrendiğini, bu yöntemleri yüzlerce kez kullandığını ve bu işlemlerde yöneticilerinin de onayı olduğunu söyledi. ABD Adalet Bakanlığı'nın olayla ilgili soruşturması sürüyor.
KARA PARA AKLAMA SUÇLAMASIYLA 1.6 MİLYON DOLAR CEZA KESİLDİ
2018 yılı sonunda Hong Kong Para Otoritesi (HKMA) JP Morgan Chase'in yerel birimini kara para aklama ve terörün finansmanı ile mücadele kurallarına yeterince uymadığı gerekçesiyle 1.6 milyon dolar para cezası verdi. HKMA'dan yapılan açıklamada JP Morgan Hong Kong'un Nisan 2012 ile Şubat 2014 arasında yasayı 6 kez ihlal ettiği belirtildi.