YAZAR
Selçuklu’ların stratejik mevzisi Bitlis/Ahlat’a gidiyoruz bu hafta!
Bitlis’ten Van’a doğru giderken, Bitlis’in Van Gölü kıyısında,Nemrut ve Süphan dağları arasında yer alan Ahlat; Türkler için Anadolu’ya giriş kapısı olarak nitelendirilmektedir. Bu bölge Urartu uygarlığından başlayarak, Selçuklu, Osmanlı gibi bir çok büyük devlete kucak açmış, devletler için önemli geçiş güzergahı olmuştur.
Netice itibariyle bu diyar, Selçukluların “İslam’ın Kubbesi”, Osmanlıların “Ata Şehri”, Evliya Çelebi’nin ise “Oğuz Taifesi Şehri” dediği memlekettir.
AHLAT’IN KÜMBETLERİ
Ahlat Kümbetleri ve açık hava mezarlığı günümüzde açık hava müzesine dönüştürülmüştür.
Eski Ahlat’ın merkezine Harabeşehir adı veriliyor. Burası başta Selçuklular olmak üzere geçmiş medeniyetlerden kalma kale, cami, köprü, hamam ve zaviye kalıntılarıyla dolu görkemli ve eşsiz tarihi birikim hala ayakta ve ziyarete açık halde duruyor.
Ahlat’ın mezar taşları adeta zamana meydan okuyor. Pıtrak motifleriyle (Kem bakışları savuşturan ve bolluğu sembolize eden desen) ve Kurt İzi desenleriyle (Milletin kahramanlığını ve gücünü simgeleyen desen) adeta tarihi bir şölen yaşatıyor.
Sayıları 8 binden fazla olan mezarlardan 118'i anıt niteliğinde. Mezarlıkta her biri anıtsal yapı özelliğine sahip Şahideli-Şahidesiz sanduka mezarların dışında, Orta Asya Türk Mezar tipleri olan oda tarzı yeraltı mezarları da bulunuyor. Bu özelliğiyle bölge Anadolu’nun en büyük Türk-İslam mezarlığı unvanını da bünyesinde bulundurmaktadır.
ORHUN ABİDELERİNİN ANADOLU YANSIMASI: AHLAT MEZARLIĞI
Orhun Abideleri'nin Anadolu'daki yansımaları diye de nitelenen, heybetli ve ihtişamlı görünümlerinin yanında bir de ince taş işlemeleriyle de dikkat çeken mezarlarda, Türklerin Orta Asya'da yaşadıkları dönemdeki kültürlerinde yer alan ejder, dilimli simetrik yaprak motifi olan palmet, kandil ve geometrik motifler yer alıyor.
Büşra Ezgi Duman
TGB Denizli İl Yöneticisi