Sözde Uygur ayrılıkçılarının teşkilatlarından Dünya Uygur Kurultayı (DUK) Genel Başkanı Dolkun İsa Türkiye'ye alınmadı. Almanya'dan uçakla Ankara'ya gelen İsa, 'kamu güvenliğini tehdit' gerekçesiyle Emniyet Genel Müdürlüğü ve Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından çıkartılan ülkeye giriş yasağı nedeniyle geri dönmek zorunda kaldı.
ABD Federal Bütçesi'nden tahsisat alan kurumlardan National Endowment for Democracy-NED'in fonlarıyla çalışmalar yapan kurumların başında DUK geliyor. DUK'un 2019'da NED'den Demokrasi Ödülü alan başkanı Dolkun İsa, kamu düzeni ve kamu güvenliğini tehlikeye düşürme gerekçesiyle Türkiye'ye alınmadı. İsa, Esenboğa Havalimanı'nda yaptığı açıklamada İsa Yusuf Alptekin'in hastanede tedavi gören oğlu, DUK kurucusu Erkin Alptekin'i görmek için geldiğini söyledi. Daha önce hakkında alınan Türkiye'ye giriş yasağının yaptıkları başvuru sonrası Ankara İdare Mahkemesi tarafından kaldırıldığını vurgulayan İsa, kendisine yeni yasak getirildiğini, bu nedenle ülkeye giriş yapamadığını açıkladı. İsa şunları söyledi:
TÜRK YARGISINI HEDEF ALDI
“Göç İdaresi Genel Müdürlüğünden bana ülkeye giriş yapabileceğime dair bir belge verildi. Bunun üzerine avukatımla görüşerek bugün gelmiştim ama maalesef gene bu yasağın kalkmadığını, ayrı bir yasağın konulduğuna şahit oldum. Ben hiçbir zaman Türkiye’nin kamu düzenini bozacak hareketlerde davranışlarda olmadım olmayacağım. Bu sadece Çin baskısından dolayı olan bir şey. Çin Doğu Türkistan’da zulüm yapmaya devam ediyor ama Çin'in elinin Ankara’ya kadar uzandığını biliyordum ama bu kadarını da bilmiyordum. Demek Türk adaletinin kararı bile güçsüzmüş. Ben sözü Türk milletine ve Türk halkının iradesine bırakıyorum.”
YENİDEN YASAK GETİRİLDİ
İsa'nın Türkiye'ye giriş yasağına avukatı İlyas Doğan tepki gösterdi. DUK'un Türkiye'deki yöneticileri Erkin Emet, Erkin Ekrem ve DUK Vakfı kurucusu Abdureşit Abdulhamit ile birlikte havalimanında açıklama yapan Doğan, İsa hakkında yeniden ülkeye giriş yasağı getirildiğini açıkladı. Doğan şunları söyledi:
“Benim 2020 yılı Kasım ayında açtığım davada Ankara 1. İdare Mahkemesi Dolkun İsa hakkında Türkiye'ye giriş konusunda koyduğu yasağı iptal etmiştir. Bu konuda 6 Eylül 2021 günü Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafıma resmi bir bildirimde bulunmuştur. Bu bildirimde Dolkun İsa'nın Türkiye'ye giriş yasağının kaldırıldığı yazmaktaydı. Ne yazık ki, bu mahkeme kararı uygulanmamıştır. 9 Eylül 2021 günü Emniyet Genel Müdürlüğü ve Göç İdaresi Genel Müdürlüğünün müvekkilim hakkında yeni bir yurda giriş yasağı koyduğunu bugün öğrenmiş bulunmaktayız.bizim yasalarımıza göre bir yabancı hakkında 15 yıldan fazla giriş yasağı konması mümkün değildir. Ne yazık ki Türkiye bu ayıbı da işlemiştir. Şunu anlıyoruz ki Türkiye'de mahkeme kararlarının bir ciddiyeti kalmamıştır.”
ABD’DEN ÖDÜLLÜ DUK BAŞKANI
Dolkun İsa, Rabia Kadir’den sonra Dünya Uygur Kurultayı Başkanı seçildi. ABD ile yakın ilişkileriyle dikkat çeken İsa, Amerikan Demokrasi Vakfı (NED)'nın 2019 Demokrasi Ödülü’nü alan isimlerden biriydi. İsa aynı zamanda, İngiltere’de düzenlenen sözde Uygur Mahkemesinin başvurucularından birisi. İsa'nın daha önce Ağustos 2008'de ve 11 Ekim 2016'da geldiği Türkiye'ye hakkındaki yasak nedeniyle girememişti. DUK'un sitesinde verilen bilgiye göre İsa hakkında 1997'den 2018'e kadar İnterpol tarafından kırmızı bülten kararı vardı.
AMERİKAN PARASIYLA AYRILIKÇILIK
ABD Federal Bütçesi'nden tahsisat alan kurumlardan National Endowment for Democracy-NED, aralarında DUK’un da olduğu Uygur ayrılıkçılara 2004'ten bu yana 8 milyon 758 bin 300 dolar verdiklerini açıkladı. Türk Lirası karşılığı bugünkü kur üzerinden yaklaşık 72 milyon lira. NED'in sadece 2019 yılında Uygur ayrılıkçı örgütlere verdiği bağışın tutarı 960 bin dolar. Türk parası karşılığı yaklaşık 8 milyon TL. Sitede, NED’in 2019 Demokrasi ödülü de verdiği kuruluşlardan DUK hakkında şu ifadeler yer aldı:
“BM ve diğer uluslararası platformlarda diğer uluslararası sivil toplum kuruluşlarıyla koalisyonlar kurarlar, diasporadaki Uygur toplumuna hizmet ederler ve genç Uygur aktivistlerini eğitirler. Toplama kampları iddialarından ilk kez DUK’un çabaları sonucunda, BM'de bahsedildi ve AP, Uygurların toplu olarak gözaltına alınmasına ilişkin acil bir kararı kabul etti. Son zamanlarda ‘Uygur Hakları Avukatlar’ çalışmasını başlattı.”
ERCAN KÜÇÜK/AYDINLIK